2 Eylül 2023: Sabahtan öğlene kadar Prizren’e ve öğleden sonra Mamuşa’ya bir gezi düzenlenecektir.
3 Eylül 2023: Priştine ve çevresine kültür turu düzenlenecektir.
Mamusha
Mamuşa, Kosova’nın Prizren Bölgesi’nde yer alan bir kasaba ve belediyedir. Belediye, 2011 nüfus sayımına göre 5.507 kişilik bir nüfusa sahiptir.
2008 yılında Prizren Belediyesi’nden ayrılarak belediye olmuştur. Kosova’daki tüm belediye birimleri arasında, sadece 11 km2 (4 sq mi) ile Kuzey Mitroviça ile birlikte alan bakımından en küçük olanıdır.
Kasaba Prizren’in kuzey kesiminde yer almaktadır. Ayrıca Yakova ve Suharekë ile de sınır komşusudur.
Priştine
Priştine, Kosova’nın başkenti ve en büyük şehridir. Şehrin Priştine İlçesi’ndeki belediye sınırları Kosova’daki en büyük kentsel merkezi oluşturmaktadır. Priştine, Tiran’dan sonra etnik Arnavutların ve Arnavutça dilini konuşanların en büyük ikinci nüfusuna sahiptir.
Tarih öncesi çağlardan beri insanların yaşadığı Priştine bölgesi, birçok İlirya halkına ev sahipliği yapmıştır. Dardanian Kralı Bardyllis, MÖ 4. yüzyılda çeşitli kabileleri bir araya getirerek Dardanian Krallığı’nı kurmuştur. Klasik dönemin mirası, Balkan Yarımadası’ndaki en etkili Roma şehirlerinden biri olarak kabul edilen Ulpiana yerleşimi ile temsil edilmektedir. Roma İmparatorluğu’nun batı ve doğu olarak ikiye ayrılmasının ardından bölge 5. ve 9. yüzyıllar arasında Bizans İmparatorluğu’nun sınırları içinde kalmıştır. Dokuzuncu yüzyılın ortalarında Birinci Bulgar İmparatorluğu’na bırakılmış, 11. yüzyılın başlarında tekrar Bizans işgaline uğramış ve 11. yüzyılın sonlarında İkinci Bulgar İmparatorluğu’na geçmiştir.
Ortaçağ’ın sonlarında Priştine, Ortaçağ Sırbistan’ında Sırp krallarının kraliyet malikanesini oluşturan önemli bir şehirdi. Osmanlı’nın Balkanları fethinin ardından Priştine, zengin maden kenti Novo Brdo’ya yakın stratejik konumu nedeniyle önemli bir madencilik ve ticaret merkezi haline gelmiştir. Şehir, ticaret fuarları ve keçi derisi, keçi kılı ve barut gibi ürünleriyle tanınıyordu. Priştine’deki ilk cami 14. yüzyılın sonlarında Sırp yönetimi altındayken inşa edilmiştir.
Priştine, ülkenin merkezindeki konumu nedeniyle Kosova’nın başkenti ve ekonomik, mali, siyasi ve ticari merkezidir. Kosova Hükümeti’nin iktidar merkezi, Kosova Cumhurbaşkanı ve Başbakanı’nın çalışma konutları ve Kosova Parlamentosu’dur. Priştine aynı zamanda Kosova’nın hava, demir ve kara yolları için en önemli ulaşım kavşağıdır. Priştine Uluslararası Havalimanı ülkenin en büyük havalimanıdır ve bölgedeki en büyük havalimanları arasındadır. R 6 ve R 7 gibi bir dizi otoban ve otoyol şehirden dışarıya yayılmakta ve şehri Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’ya bağlamaktadır.
Prizren
Prizren, Kosova’nın en kalabalık ikinci şehri ve belediyesi ve aynı adı taşıyan belediye ve ilçenin merkezidir. Kosova’nın güneyinde Şar Dağları’nın etekleri arasında Prizren Nehri kıyısında yer almaktadır. Prizren, çevresindeki dağların etkisi altında okyanus iklimini yaşamaktadır.
Prizren anayasal olarak ülkenin tarihi başkenti olarak belirlenmiştir. Prizren Kalesi’nde yapılan arkeolojik kazılar, kale alanının Bronz Çağı’ndan bu yana yerleşim ve kullanım gördüğünü göstermektedir. Prizren geleneksel olarak Roma Dardania’sındaki Theranda yerleşimi ile özdeşleştirilmiştir, ancak son araştırmalarda başka yerler de önerilmiştir. Geç antik dönemde batı Dardania’daki savunma tahkimat sisteminin bir parçasıydı ve kale Doğu Roma İmparatoru Justinianus döneminde yeniden inşa edildi. Bölgedeki Bizans hakimiyeti 1219-20 yıllarında kesin olarak sona ermiş, Sırp Nemanjić hanedanı 1371 yılına kadar kaleyi ve kasabayı kontrol etmiştir. 1371’den itibaren bir dizi bölgesel feodal yönetici Prizren’i kontrol etmeye başladı: Balšić, Dukagjini, Hrebeljanović ve son olarak Branković, genellikle Osmanlı desteğiyle. Osmanlı İmparatorluğu 1450’den sonra doğrudan kontrolü ele geçirmiştir. Prizren ilk olarak Bistrica nehrinin sol kıyısına bakan kalenin altındaki bölgede gelişmiştir. Ekonomik gelişme 16. yüzyıldan itibaren şehrin mahallelerinin nehrin sağ kıyısına doğru genişlemesini sağlamıştır.
Skenderaj (İskenderay)
Skenderaj’ın 10 kilometre kuzeybatısındaki Runik köyü, Starcevo ve Vinca kültürlerine ait eserler barındıran, Kosova’daki en önemli Neolitik alanlardan biridir. Araştırma Runik’in Dardania mahallesindeki yaklaşık 35 özel parselde yürütülmüştür. Alanda MÖ 6500-3500 yıllarına tarihlenen Starcevo ve Vinca çanak çömlek parçaları bulunmuştur. Önemli bir buluntu da Runik Okarinası olarak bilinen 8 santimetre (3,1 inç) uzunluğundaki pişmiş toprak okarinadır ve Kosova’da bugüne kadar bulunan en eski müzik aletidir.
Belediye kadastro alanı, Orta Çağ’da var olan ve aralarında Liqinë, Polac, Banjë ve diğerleri gibi bazıları bugün hala var olan birkaç yerleşim yeri içermektedir. Leqinë’nin güneyinde 14. yüzyıla tarihlenen bir kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Aziz Nikolaos Kilisesi 1436 yılında Banjë’de Sırp kodaman Rodop’un vakfı olarak inşa edilmiştir. Devič manastırı 15. yüzyılda Skënderaj yakınlarındaki Llausha’da inşa edilmiş ve yerel keşiş Aziz Joanikije’ye adanmıştır. John Kilisesi, Leqinë’de 14. yüzyıldan kalma bir kilisenin kalıntıları üzerine 16. yüzyılda inşa edilmiştir; kilise, 17-19. yüzyıllara ait mezarların bulunduğu eski ve büyük bir Sırp mezarlığı ile çevrilidir. Runik’te 16. yüzyıldan kalma bir kilise ve mezarlık bulunmaktadır.
Üsküp
Üsküp, Kuzey Makedonya’nın başkenti ve en büyük kentidir. Ülkenin politik, kültürel, ekonomik ve akademik merkezi olan kent, ortasından geçen Vardar Nehri tarafından ikiye ayrılır. Kent en geç MÖ 4000’den beri bir yerleşim bölgesidir; kent merkezine tepeden bakan Üsküp Kalesi’nde Neolitik dönem yerleşimlerinin kalıntıları bulunmuştur. MS 1. yüzyılın başlarında yerleşim Romalılar tarafından ele geçirilmiş ve yerleşim bir ordu kampına dönüştürülmüştür. Roma İmparatorluğu’nun 395 yılında doğu ve batı olarak ikiye bölünmesiyle birlikte o zamanki adıyla Scupi İstanbul merkezli Bizans’ın hakimiyetinde kalmıştır. Üsküp, Orta Çağ’ın başlarında Bizans ile 972 ile 992 yılları arası kenti başkent haline getiren Bulgar İmparatorluğu arasındaki çekişmelerin ortasında kalmıştır. 1282’de Sırp İmparatorluğu’nun bir parçası olan kent 1346’da ülkenin başkenti olmuş, 1392 yılında Osmanlılar tarafından ele geçirilmiş ve Türkler tarafından Üsküp olarak adlandırılmıştır. 500 yıldan uzun süre Osmanlı hakimiyetinde kalan kent önce Rumeli Eyaleti’ne bağlı Üsküp Sancağının merkezi olmuş, daha sonra vilayet sistemine geçilmesiyle oluşturulan Kosova Vilayeti’nın da merkezi olmuştur. 1912’de Balkan Savaşları vasıtasıyla Sırbistan Krallığı tarafından ele geçirilen kent, I. Dünya Savaşı’ndan sonra yeni kurulan Yugoslavya Krallığı’nın bir parçası olmuştur. II. Dünya Savaşı’nda Mihver Devletleri safındaki Bulgaristan tarafından işgal edilmişse de 1944’te Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni meydana getiren federal devletlerden Makedonya Sosyalist Cumhuriyeti’nin başkenti olmuştur. Üsküp II. Dünya Savaşı’ndan sonra hızlı bir gelişim gösterdiyse de 1963’te yıkıcı bir depremle oldukça zarar görmüş, 1991’de Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan eden Kuzey Makedonya’nın başkenti olmuştur. Üsküp, Vardar Nehri yatağında kurulmuştur ve Balkanlar’da Belgrad’la Atina arasında hemen hemen ortada bulunur. Metal sanayi, kimya, kerestecilik, tekstil, dericilik ve basım endüstrilerinin merkezlerinden olan kent kültür ve spor faaliyetleriyle birlikte ticaret, taşımacılık ve bankacılık sektörlerinin gelişimiyle birlikte gelişimini hızlandırmıştır. 2002 resmi nüfus sayım sonuçlarına göre 506.926 kişilik nüfusa sahip kent son döneme ait iki gayriresmî tahminlere göre 491.000 ile 668.518 kişi arası nüfusa sahiptir.
Ayrıca kültür turu kapsamında ‘Prekaz‘ şehri de ziyaret edilecektir.